I. Tính cấp thiết của sáng kiến
Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã đưa ra nhiều thay đổi trong nội dung và phương pháp dạy học, đặc biệt là môn Tiếng Việt cho học sinh lớp 1. Việc nâng cao chất lượng dạy đọc cho học sinh lớp 1 trở thành một nhiệm vụ cấp bách. Thực tế cho thấy, nhiều học sinh gặp khó khăn trong việc đọc, phát âm không chuẩn, và không thể hiểu nội dung văn bản. Điều này ảnh hưởng đến khả năng tiếp thu kiến thức ở các môn học khác. Theo nhà văn Đặng Thai Mai, việc giữ gìn và bảo vệ tiếng Việt là rất quan trọng, và giáo viên lớp 1 đóng vai trò chủ chốt trong việc này. Do đó, việc áp dụng các biện pháp hiệu quả để nâng cao chất lượng dạy đọc là cần thiết để giúp học sinh phát triển ngôn ngữ và tư duy.
II. Mục tiêu của sáng kiến
Mục tiêu chính của sáng kiến là nghiên cứu và áp dụng các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy đọc cho học sinh lớp 1 theo chương trình GDPT 2018. Cụ thể, sáng kiến hướng đến việc giúp học sinh có kỹ năng đọc đúng, đọc nhanh và đọc lưu loát. Việc này không chỉ giúp học sinh hiểu nội dung văn bản mà còn tạo nền tảng cho việc học các môn học khác. Sáng kiến cũng nhằm phát triển kỹ năng giao tiếp và tự tin cho học sinh, từ đó hình thành nhân cách và tư duy độc lập. Để đạt được mục tiêu này, giáo viên cần áp dụng các phương pháp dạy học hiện đại và phù hợp với đặc điểm tâm lý của học sinh lớp 1.
III. Các biện pháp thực hiện sáng kiến
Sáng kiến đưa ra 9 biện pháp cụ thể để nâng cao chất lượng dạy đọc cho học sinh lớp 1. Biện pháp đầu tiên là điều tra và phân loại học sinh đọc ngọng, đọc vẹt để nắm bắt nguyên nhân. Biện pháp thứ hai là sửa đọc ngọng, đọc vẹt cho học sinh. Tiếp theo, chú trọng công tác tuyên truyền để phụ huynh hiểu rõ hơn về chương trình học. Hướng dẫn đọc bài bản theo từng cấp độ yêu cầu của môn học cũng là một biện pháp quan trọng. Mở rộng củng cố kiến thức về âm, vần, tiếng là biện pháp thứ năm. Lập nhóm “Đôi bạn cùng tiến” và tổ chức trò chơi là những cách thức giúp học sinh học tập một cách vui vẻ và hiệu quả. Cuối cùng, động viên và khen thưởng học sinh sẽ tạo động lực cho các em trong quá trình học tập.
IV. Đánh giá hiệu quả của sáng kiến
Sau khi áp dụng sáng kiến, kết quả cho thấy học sinh đã có sự tiến bộ rõ rệt trong kỹ năng đọc. Học sinh không chỉ đọc thông mà còn viết thạo, tự tin giao tiếp và hợp tác với bạn bè. Việc áp dụng các biện pháp này không chỉ giúp học sinh nâng cao khả năng đọc mà còn tạo ra môi trường học tập tích cực. Sáng kiến này có thể được áp dụng rộng rãi trong các trường tiểu học khác mà không cần đầu tư lớn về cơ sở vật chất. Điều này cho thấy tính khả thi và hiệu quả của sáng kiến trong việc nâng cao chất lượng dạy đọc cho học sinh lớp 1.
V. Kết luận và kiến nghị
Sáng kiến “Biện pháp hữu hiệu nâng cao chất lượng dạy đọc cho học sinh lớp Một theo chương trình giáo dục phổ thông 2018” đã chứng minh được tính cần thiết và hiệu quả trong việc cải thiện kỹ năng đọc cho học sinh. Để duy trì và phát triển những kết quả đạt được, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa giáo viên, phụ huynh và các cấp quản lý giáo dục. Kiến nghị các cấp lãnh đạo trong ngành giáo dục cần tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên trong việc áp dụng các biện pháp dạy học mới, đồng thời tổ chức các khóa bồi dưỡng chuyên môn để nâng cao tay nghề cho giáo viên.